SPOSOBY ZAPOBIEGANIA I RADZENIA SOBIE Z ZACHOWANIAMI AGRESYWNYMI U DZIECI I MŁODZIEŻY
1. Poświęcaj dziecku więcej czasu na rozmowę, wysłuchaj dziecko, a nie tylko wydawaj polecenia.
2. Zaspakajaj potrzeby dziecka, np. daj dziecku szansę odniesienia sukcesu, pomagaj w organizowaniu czasu wolnego.
3. Ogranicz czas spędzony przed telewizorem i komputerem, wspólnie dobieraj programy, które dziecko może oglądać, jeżeli to możliwe to wybieraj programy takie, które coś dziecku dadzą; po programie porozmawiaj z dzieckiem na ten temat.
4. Ucz (np. poprzez modelowanie - czyli własny przykład), w jaki sposób można sobie radzić z przykrymi emocjami, jak je wyrażać i rozładowywać, po to, aby nie uległy stłumieniu i wyparciu z obawy przed odrzuceniem, krytyką czy karą.
5. Unikaj własnych reakcji o charakterze agresywnym np. krzyków, złośliwych uwag. Obserwacja zachowania rodzica (osoby znaczącej) skuteczniej wpływa na umiejętności społeczne dzieci niż jego tłumaczenie.
6. Ustal wspólnie z dziećmi normy obowiązujące w rodzinie, w szkole (np. przez prace plastyczne na temat: "Jak należy zachowywać się w..."). Normy te można wywiesić pokoju dziecka, w widocznym miejscu w szkole, np. w klasie. Dzieci czując się współautorami określonych zasad, mając poczucie wpływu na życie grupy, będą w większym stopniu skłonne do przestrzegania przyjętych norm.
7. Przydziel dziecku stałe obowiązki i co ważne, sumiennie rozliczaj dziecko z tych obowiązków. Dziecko powinno ponieść konsekwencje niewypełnionego obowiązku, na przykład w formie mniejszego kieszonkowego. Pamiętaj, że najpierw musisz ustalić z dzieckiem reguły postępowania.
8. Znajdź dla dziecka jakieś zajęcie dodatkowe (języki obce, sport, harcerstwo). Dziecko nauczy się lepiej planować swój czas i nie będzie się nudzić.
9. W sytuacjach konfliktowych wyraź stanowczo dezaprobatę zachowania - "Nie pozwolę na takie zachowanie", "Nie zgadzam się na takie zachowanie", "Zabraniam wam takich zachowań".
10. Należy pamiętać, że dziecko ma silną potrzebę bycia w grupie. Nie zabraniaj mu tego, ale pamiętaj, żeby kontrolować w jakim towarzystwie dziecko się obraca. Ważne by dziecko znalazło się w odpowiedniej grupie, takiej, która będzie pozytywnie wpływała na nie, a nie patologicznej.
11. Często dzieci są mało samodzielne, wyręczasz je we wszelkich pracach. Bywa, że odrabiasz za nich lekcje. To nie jest droga do samodzielności i odpowiedzialności. Dziecko mało samodzielne ucieknie nam w agresję, wtedy kiedy pojawi się przed nim problem, z którym sobie nie będzie mogło poradzić, a rodziców blisko niego nie będzie.
12. Ostatnia ważna rzecz, musisz dać dziecku przykład pozytywnego dorosłego, czyli takiego dorosłego, jakim byś chciał, by twoje dziecko było za kilkanaście lat. Jeżeli mu pokażesz dorosłego określanego przez negatywne zachowania, czyli picie, bicie, częste awantury, wyzwiska, kłamstwa, niekonsekwencję, ciągły stres, niezadowolenie, odrzucenie, to skąd ma brać pozytywne wzorce, jeżeli zna tylko takiego dorosłego.
13. Pamiętaj, że wychowując bez okazywania uczucia miłości, bez przytulania i powiedzenia, że jesteś wspaniały niewiele zrobisz. Aby skutecznie łagodzić i eliminować niepożądane zachowania, konieczne jest dotarcie do ich przyczyn.
14. Bazą do wszystkich poczynań wychowawczych powinny być przede wszystkim jasne, zrozumiałe dla dzieci zasady określające wobec nich oczekiwania.
Opracowała: pedagog mgr Iwona Długa