Dzieci w świecie gier komputerowych

 

Kiedy gry mogą szkodzić?

Nieodpowiednie i bezrefleksyjne korzystanie z komputera i gier może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego dziecka, a także ograniczać jego rozwój społeczny, poznawczy czy emocjonalny, szczególnie jeśli stanowi główną formę spędzania czasu wolnego.

Dzieci nadużywające gier komputerowych mogą mieć problemy z:

• Koncentracją uwagi i myśleniem w szkole podczas lekcji. Tam ich uwaga nie jest stale pobudzana nowymi, atrakcyjnymi bodźcami jak w czasie gry.

• Zaniedbywaniem nauki, aktywności fizycznej, kontaktów z rodziną i kolegami, rezygnacją z innych zainteresowań, a nawet do zaniedbywania czynności takich jak jedzenie czy sen.

W skrajnych przypadkach może prowadzić do uzależnienia!

Gry zawierające agresję i brutalną przemoc powodują wzrost poziomu agresji u graczy. Dzieci uczą się z nich:

• wrogich zachowań wobec innych ludzi,
• lekceważenia ich praw oraz tego, że jedynym sposobem na rozwiązywanie problemów jest używanie siły,
• stają się mniej wrażliwe na krzywdę innych i mniej chętnie niosą pomoc ofiarom przemocy.
• grając w brutalne gry, wyrabiają w sobie przekonanie, że agresja i przemoc to coś powszechnego i normalnego.

Pojawiają się także zmiany w sferze fizycznej:

• zaburzenia wzroku,
• trwałe wady kręgosłupa, zwiotczenie mięśni (z braku ruchu), anemia (gracz nie ma czasu na jedzenie),
• zaburzenie rytmów dobowych.
• u dzieci i młodzieży może wystąpić również tzw. padaczka ekranowa wywołana przez intensywne, szybko zmieniające się bodźce świetlne emitowane przez ekran.

Co powinno zaniepokoić rodziców?

Sygnałem, że dziecko jest zagrożone uzależnieniem, może być:

- wycofywanie się z kontaktów społecznych – dziecko spędza dużo czasu, grając w gry na komputerze lub w sieci, unika znajomych i traci dotychczasowych przyjaciół, nikt go nie odwiedza, samo nie chce do nikogo pójść;

- brak innej aktywności poza graniem – dziecko spędza na graniu kilka godzin dziennie, porzuca dotychczasowe zainteresowania;

- spadek zainteresowania nauką szkolną,  zaniedbywanie obowiązków, wagary;

- zaniedbywanie takich czynności jak spanie czy jedzenie;

- granie w nocy, spanie w ciągu dnia;

- zaburzenia koncentracji uwagi, pamięci;

- częste zmiany nastroju;

- konflikty z rodzicami, opiekunami z powodu ograniczania dostępu do

   komputera;

- pojawienie się objawów abstynencyjnych po zaprzestaniu grania – nieprzyjemnego samopoczucia, rozdrażnienia, a nawet   niekontrolowanej agresji.

Dlaczego gry uzależniają?

Atrakcyjna forma

Współczesny poziom technologii umożliwia tworzenie gier w niezwykle atrakcyjnej formie audiowizualnej, która zwiększa realizm wirtualnego świata.

Interaktywność

Kluczową cechą gier komputerowych jest ich interaktywność, co odróżnia je na przykład od telewizji. Gracz wykazuje osobiste zaangażowanie w wydarzenia na ekranie, może mieć wpływ na ich przebieg, od jego wysiłku zależy, czy pokona wyzwania, które napotyka w grze.

Bicie rekordu

Każda gra informuje grających, jaki jest najwyższy wynik w danym momencie. Chęć pokonania aktualnego rekordu (nawet własnego) sprawia, że grający jest

w stanie poświęcić wiele godzin na granie.

Uzależnienie wygranych od pokonywania kolejnych poziomów

W niemal każdej grze – poza grami RPG – gracz musi pokonywać kolejne poziomy różniące się stopniem trudności. Zazwyczaj pierwsze poziomy gry są

bardzo łatwe, tak że nawet początkujący gracze świetnie sobie radzą, szybko przechodzą do następnych poziomów i zdobywają nowe umiejętności.

Za pomyślne wykonanie zadania gracz natychmiast jest nagradzany przejściem na wyższy poziom gry, co sprawia, że chce grać dalej.

Nieregularne nagradzanie

System zdobywania nagród jest zwykle zaprojektowany tak, aby gracz zdobywał nagrody za wykonanie określonego zadania. Grający nie wie nigdy, czy nastąpi to po jednej, czy po kilku próbach. Ma jednak pewność, że jeśli będzie grał wystarczająco długo, w końcu jego wysiłek zostanie nagrodzony.

Poczucie kontroli

Gry dają dzieciom poczucie kontroli nad światem i wydarzeniami, w których uczestniczą. W wirtualnej rzeczywistości to one – a nie rodzice i inni dorośli – decydują, jak się zachowywać, w co się ubrać, jak i z kim spędzić czas. W nierzeczywistym świecie zdobywają realne dobra: poczucie władzy i kontroli, poczucie wpływu, szacunek, status społeczny.

Brak określonego zakończenia

Najbardziej uzależniające są gry nie posiadające z góry określonego zakończenia – takie jak fabularne gry online. Pozwalają one graczom na dowolne kształtowanie kierunku, w jakim gra się rozwija, ale jednocześnie wymagają wykonywania złożonych zadań, często we współpracy z innymi graczami, i poświęcania grze wielu godzin. Nieobecność podczas rozgrywki naraża gracza na krytykę ze strony partnerów i spadek w rankingu.

Budowanie relacji

Gry online pozwalają dzieciom budować relacje z innymi graczami, co zaspokaja ich potrzebę kontaktów społecznych, daje im poczucie akceptacji. Dla niektórych z nich społeczność internetowa jest jedynym miejscem, w którym czują się ważne, potrzebne i lubiane.

Ucieczka od rzeczywistości

Współczesne gry oferują dzieciom i nastolatkom niezwykłą możliwość: ucieczkę od prawdziwego świata w wymarzoną rzeczywistość. W grze mogą kreować

własny świat, stać się kimkolwiek chcą – kimś, kim nigdy nie mogliby być w prawdziwym życiu.

Warianty gry i dodatki do gier

Powszechną strategią marketingową stosowaną przez producentów gier jest wypuszczanie na rynek nowych wariantów gier lub dodatków do nich.

 

Jak zapewnić dziecku dobre doświadczenia z grami?

Jak zachować bezpieczeństwo – wskazówki dla rodziców:

• Określ zasady dotyczące czasu, jaki dzieci mogą przeznaczać na gry komputerowe.

• Zadbaj, aby dziecko nie grało codziennie, ale też nie rób tradycji z tej formy spędzania czasu. Jeśli ustalisz, że w waszym domu gra się w określone dni, np. w piątki i niedziele, dziecko przez cały tydzień będzie żyło oczekiwaniem na włączenie komputera.

• Ustaw komputer we wspólnym pokoju, aby mieć kontrolę nad tym, ile czasu twoje dziecko poświęca na granie.

• Zainteresuj się, w co gra dziecko i czy gra jest dla niego odpowiednia. Porozmawiaj z nim o grach, w które gra, sprawdź, czego może się z nich nauczyć.

• Zanim kupisz swojemu dziecku grę, upewnij się, że jest odpowiednia do jego wieku. Może ci w tym pomóc system oceny gier PEGI.

• Zwróć uwagę, czy w zachowaniu twojego dziecka nie pojawiają się sygnały uzależnienia od komputera.

• Upewnij się, że twoje dziecko z powodu grania nie zaniedbuje obowiązków domowych i szkolnych.

Jeśli twoje dziecko gra w gry internetowe:

• Kontroluj, jakie witryny odwiedza i co tam robi.

• Powiedz dziecku, aby nie podawało swoich danych osobowych innym graczom. Ostrzeż dziecko przed spotkaniami z innymi graczami w realnym świecie.

• Umów się z dzieckiem, że będzie ci zgłaszało przypadki agresywnego zachowania w sieci, groźby, wulgarny język czy nieodpowiednie treści.

• Ustal z dzieckiem, że będzie cię zawsze informowało o zaproszeniach na spotkania poza grą.

• Interweniuj, jeśli uznasz, że gra zaczyna być niebezpieczna lub nieodpowiednia dla twojego dziecka. Przerwij kontakt z innymi graczami i zablokuj grę.